De eerste werkweek en een verkenning van de stad

Zo, Tim is nog geen week in Polen of het parlement is al gevallen. Voor politieke stabiliteit schijn ik niet te zorgen in de landen waar ik neerstrijk. Daarom beloof ik bij deze plechtig dat ik uit de buurt van het Midden-Oosten zal blijven. Ondanks de turbulente politiek hier gaat mijn leven zijn gewone gangetje. Tijd dus voor een tweede update.

Dinsdag was nog een beetje oriënteren op de ambassade. Tussen de middag werd ik mee uit lunchen genomen door mijn Poolse collega Lukasz. Voor zo’n vier à vijf euro heb je hier een prima warme maaltijd bij een restaurant. Handig, want dan hoef ik ’s avonds niet te koken met mijn beperkte kookvoorziening. Diezelfde avond werd ik meteen in het diepe gegooid, want ik kreeg een uitnodiging voor de borrel van het Nederlandse bedrijfsleven, die avond in het Polonia Palace Hotel. De avond was georganiseerd door DAF Trucks. Zij hadden namelijk een succesje te vieren: slechts enkele maanden na opening van een vestiging in Polen was het aantal bestellingen al drie keer zo hoog als verwacht. Over een tijdje rijdt dus heel Polen in DAF Trucks als het zo doorgaat. Voor mij was het wel een beetje wennen, zo’n “netwerkavondje” waarin iedereen zich belangrijk voordoet. Maar ik heb wel interessante gesprekken gehad met een Nederlandse verzekeringsagent, Nederlandse medewerkers van Deloitte (bij mij aan de overkant) en jonge mensen die druk aan het investeren zijn in de Poolse Internetmarkt. Daarna heb ik nog heel lang nagepraat met Magda, een Poolse medewerkster van de EVD in Kraków. Ik had haar maandag al gezien op de afdelingsvergadering. Zij heeft mij veel verteld over Polen. Bijvoorbeeld dat de eerste reactie van buitenlanders over Polen altijd is “het is veel moderner dan ik had verwacht.” En dat de Polen hier altijd een beetje pissig over zijn, omdat ze echt niet meer in het stenen tijdperk leven. Over de afwijzende houding die de Polen altijd tegenover het communisme hebben gehad. Zelfs Stalin schijnt gezegd te hebben dat het communisme voor Polen is als een (paard)rijtuig voor een koe. En dat in de DDR de communistische leer veel strenger werd toegepast dan in Polen, omdat de Duitsers bang waren voor de Russen en de Polen niet. Dat in Polen de overgang van communisme naar kapitalisme vrij vloeiend is gegaan en niet tot zulke enorme verschillen in rijkdom heeft geleid als in Rusland. Dit laatste klopt, want ik heb hier nog geen dure auto’s, limousines en “Stretch-Hummers” zien rijden, terwijl er daar in Rusland een recordaantal van waren. Verder heb ik begrepen dat de verhouding tussen Warschau en Kraków ongeveer is zoals die tussen Rotterdam en Amsterdam. Warschau is de platgebombardeerde stad, waar later veel nieuwbouw is gerealiseerd en waar alles draait om geld en business. Kraków is de liberale stad met historische gebouwen, waar de toeristen op af komen en waar ook wel zaken gedaan worden, maar niet alleen maar. Ook heeft Magda verteld over hoe turbulent de Poolse economie en politiek zijn. Zelf is ze twee keer een jaar in het buitenland geweest. Niet vanwege de hogere salarissen daar, maar gewoon om tot rust te komen. Tot rust te komen in een land waar politiek en economie stabiel zijn en niet voortdurend in beweging. Maar na een jaar raakte ze steeds weer verveeld door de rust en verlangde ze terug naar het roerige Polen. Grappig om te zien wat voor beweegredenen mensen hebben om naar het buitenland te gaan. En zeker een hele gezellige en leerzame avond.

Woensdag heb ik mij beziggehouden met het in kaart brengen van een geval van Poolse staatssteun. Polen heeft lange tijd drie scheepswerven grote bedragen toegestopt om deze draaiende te houden. Dit mag niet zomaar volgens de Europese regelgeving. De staatssteun is dus stopgezet met als gevolg dat de drie scheepswerven nu op de rand van de afgrond staan. Tussen de middag weer geluncht met Lukasz. Hij houdt zich bezig met steunprojecten in Wit-Rusland (dit land valt ook onder de ambassade in Warschau) en heeft me daarover het een en ander verteld. Uiteraard worden de lopende projecten tegengewerkt en mogen de Polen die zich met de steunprojecten bezighouden Wit-Rusland niet meer in om te kijken hoe het met de projecten gaat. Dit is typisch Wit-Rusland. Ook hoorde ik verhalen over creatieve benzinesmokkel van Wit-Rusland naar Polen: de Volkswagen Passat is een van de weinige auto’s met een tank van 70 liter. Deze auto’s gaan dus volgetankt de grens over, worden in Polen leeggetapt en gaan met een vrijwel lege tank weer terug naar Wit-Rusland. Zo komen we in Polen aan goedkope benzine ;-)

Donderdag en vrijdag heb ik vooral gewerkt aan het in kaart brengen van de verschillende procedures voor het Europees Hof van Justitie. Craig en De Búrca (mijn groene bijbel van het Europees recht) waren daarbij erg behulpzaam. De lunch blijft leuke verhalen opleveren. Er werken hier op de ambassade immers mensen die al op heel wat plaatsen in de wereld gezeten hebben: Dublin, Sarajevo, Bangkok, Shanghai, Dar es Salaam, Sanaa… Ik kan het niet allemaal navertellen, want dan wordt mijn weblog een bijbel. En dan is het ook niet meer mijn verhaal. Maar ik heb het zeker naar mijn zin hier. Vrijdagavond heeft het Poolse parlement zichzelf ontbonden. Ik heb het allemaal op het nieuws gezien en ik kon het ook nog begrijpen. “Koniec Sejmu”: het einde van het parlement. Ruim driehonderd parlementsleden hadden “za” (vóór) gestemd. Wel jammer dat ik de debatten niet begreep, want er werd een hoop afgelachen, dus die zijn pittig geweest. Ik daarentegen, had mijn eigen lolletje met de Poolse tv. Vooral “Niania” was erg grappig: de Poolse versie van “The Nanny”, met Poolse acteurs en een daadwerkelijke Poolse look-a-like van Fran Drescher. Ook het intro-tekenfilmpje was hetzelfde, alleen werd ze uit een winkel met een Poolse naam geschopt en nam ze de taxi naar “Warszawa Centrum”. Daar wonen immers de rijke mensen ;-) Ook heb ik “Taniec z gwiazdami” (Dancing with the stars) gezien en binnenkort begint “Gwiazdy tancza na lodzie” (Sterren dansen op het ijs). Het feit dat ik al in staat ben om deze programmanamen in het Pools te reproduceren illustreert hoe vaak de reclame voor dit programma die avond is langsgeweest ;-)

Zaterdag was het heerlijk weer. En omdat ik nu in het werkritme zit, was ik om 8:30 al uitgeslapen. Ik had nog wat schoonmaakspullen nodig en Dorota had gezegd dat ik die wel bij Sezam in de Galeria Centrum kon halen. Sezam was een ervaring apart. Een soort van verlopen warenhuis uit de hoogtijdagen van het communisme. Het zijn allemaal kleine winkeltjes in een winkel. De aankleding is hopeloos ouderwets, maar er worden wel moderne producten verkocht. Ik kon er dus inderdaad slagen voor wat ik nodig had aan schoonmaakspullen. En ik hoefde er gelukkig niet in de rij te staan met mijn rantsoenbonnen ;-) Mijn wandeling terug naar m’n kamer, volgeladen met schoonmaakspullen, kon rekenen op de nodige jolijt bij de vrouwelijke Polen (Polka’s) die ik op mijn weg tegenkwam. Nadat alles geïnstalleerd was, ging ik meteen weer terug de stad in. Allereerst heb ik geprobeerd de uitgestrektheid van Plac Konstytucji in een foto vast te leggen. Dit was nadrukkelijk een poging, want hoe het echt is, is alleen te ervaren door er zelf te staan. Daarna had ik gepland om een wandeling te maken rondom het stalinistische Cultuurpaleis en dan door te lopen naar de oude stad. Nogmaals, dit was de planning. Want ik stuitte onderweg op het winkelcentrum Zlote Tarasy. Wow! Het enige woord dat ik over dit winkelcentrum kon uitbrengen. Dit zijn dus die gigantische winkelcentra in Polen waar zoveel over gesproken wordt. Dit winkelcentrum heeft vijf verdiepingen, waarbij elke verdieping ongeveer het formaat heeft van een gemiddeld Nederlands winkelcentrum. Doe dat dus keer vijf en je hebt een redelijk idee van Zlote Tarasy. Alle kledingzaken die ik ken uit alle andere landen van Europa zitten hier. H&M, Zara, Bershka, Camaieu, River Island, Marks & Spencer, Diesel, Replay, Intimissimi, Esprit, Lacoste, Versace, C&A. Noem iets en het is er. Het geheel wordt nog aangevuld met Saturn (een soort Media Markt), de Body Shop en het Hard Rock Café als klap op de vuurpijl. Verder zijn op de bovenste verdieping alle fastfoodketens vertegenwoordigd, maar ook saladbars, sushibars, kebabtentjes, afhaalchinezen en noem het maar op. Bovendien zit op deze verdieping de ingang van een futuristische bioscoop waar de Cinemec U tegen zou zeggen. Is dit het Polen waarvan gezegd wordt dat het “in ontwikkeling” is? Het heeft me bijna twee uur gekost om het winkelcentrum verkennend door te lopen. Gewoon ‘even’ gekeken welke winkels er allemaal waren. Daarna heb ik uiteraard mijn slag geslagen. Alles waar ik nog naar op zoek was is inmiddels dus in mijn bezit. Bij de Albert XL in de kelder waren zelfs kaasschaven te koop en die ben ik in het buitenland nog nooit eerder tegengekomen. Warschau is dus bij nader inzien een winkelparadijs, zeker aangezien de prijzen ongeveer een derde zijn van de prijzen in Nederland. Goed nieuws dus voor de mensen die van plan zijn om mij een bezoek te brengen. En ook goed nieuws voor mij. Nu hoef ik mij niet schuldig te voelen als ik moet werken, terwijl er bezoek is. Ik dump jullie gewoon in Zlote Tarasy en dan weet ik zeker dat ik eerder klaar ben met werken dat dan jullie uitgeshopt zijn! ;-) Toen ik mij eindelijk uit Zlote Tarasy wist los te maken, was de middag eigenlijk al voorbij. Ik heb dus mijn rondje Cultuurpaleis afgemaakt en daarna ben ik terug naar m’n kamer gegaan. Daar wilde ik een goede maaltijd koken, maar één koekenpan was eigenlijk wel weinig. Verder had ik geen spatel en lagen de uitgedroogde vliegen in de diepe borden die ik uit de kast haalde. Waarschijnlijk heeft de vorige bewoner hier nooit gekookt. En bij de buren heb ik ook nog nooit kookgeuren geroken. Nu is het koken op zo’n blokje zonder aanrecht ook wel een beetje improviseren. Maar ik kreeg een beetje de indruk dat de gegoede Polen niet aan koken doen. Een indruk die een paar dagen later op 'subtiele' wijze werd bevestigd door mijn Poolse collega Daria: “You live in the centre of Warsaw, where it’s full of trendy bars and restaurants. Why would you waste your time on cooking?” Nou, dat was duidelijk. Koken is in Polen ‘not done’.

Mijn plan om de oude stad van Warschau te bekijken verschoof naar zondag. Helaas was het weer zondag niet om over naar huis te schrijven. Regen, regen en nog eens regen. Maar op den duur werd ik alleen op m’n kamer ook niet veel vrolijker, dus toen het begon te minderen heb ik de wandeling richting oude stad toch aanvaard. Het is ongeveer vijftig minuten lopen en omdat alle straten in Warschau tegelijkertijd opengebroken zijn, gaat er momenteel geen openbaar vervoer naartoe. Dus wie de oude stad wil zien, moet lopen. Maar dat was op zich niet heel erg, want het is een mooie route. Over Plac Tzech Krzyzy met een groot kantoor van Nationale Nederlanden Polska (wat klopt er niet in deze naam?), daarna de Nowy Swiat in. Een echte elegante winkelstraat, die vanwege de werkzaamheden verkeersvrij is. Daarna verder over de Krakowskie Przedmiescie, een onuitspreekbare, maar historische straat. En voordat ik het wist was ik in de oude stad. Helaas arriveerden de regenwolken tegelijk met mij, maar ik zag wel dat de oude stad erg leuk is. Sfeervol, met veel souvenirwinkeltjes en ook met toeristen (elders in Warschau hoor ik nooit mensen een andere taal spreken). Ik heb vooral rondgelopen onder de fleurige paraplu, met de camera in de aanslag voor de schaarse momenten dat de zon zich even liet zien. Ik heb ook nog een stuk doorgelopen naar de nieuwe stad. Dit gedeelte hoort eigenlijk ook bij de oude stad, maar het is het nieuwe gedeelte van de oude stad. Is het nog te volgen? Daar trof ik ook het oorlogsmonument “Warsaw Uprising 1944” aan. Echt indrukwekkend: er is een heel plein uitgetrokken voor dit oorlogsmonument. En terecht natuurlijk, in een stad die na de Tweede Wereldoorlog niet veel meer gebouwen meer had dan een paar geveltjes. De zon liet zich nog even zien, maar toen regenbui nummer honderd tien zich aandiende, hield ik het voor gezien en ben ik terug naar m’n kamer gelopen. Het weekend was een goede eerste verkenning van de stad. Maar omdat ik toch twee dagen geheel alleen was geweest, vond ik het niet erg om maandag weer naar stage te gaan.